Monskverna
Monskverna har alltid tilhøyrd Monsgarden, no eig Jardar Bøtun kverna. Tidlegare sto ho på eit område som høyrde til garden. Rundt 1886 var det utskiftning i flatbygda, slik at no eig Monsgarden kverni, men ikkje området rundt.
Plassering i kart
Ei svært gammal kvern Jardar veit ikkje heilt kva tid kverna vart bygd, men kanskje på 1850 talet. Truleg var kverna i bruk før husa på Monsgarden vart flytta ned frå gamletunet på Høgheim. Kverna er lafta av furu. Den er den einaste av sitt slag att i Fresvik. Kverna blei brukt av Monsgarden, men sjølvsagt kunne det av og til også vera leigemaling. Sprenging Under krigen hadde ein ikkje lov å mala korn på kvernane. Men folk gjorde det likevel, men dei mol etter at det var mørkt om kveldane. På julaftan blei kvernsteinane i Bøtunkverna, Monskverna og Bruavollkverna sprengde med dynamitt og øydelagde slik at dei ikkje skulle kunna mala korn meir. Dei som sprengde hadde lagt dynamitt ned i holet på steinen så den øverste steinen vart øydelagd. Vedlikehald og reparasjonar Etter at kverni blei sprengd måtte dei ha ny kvernstein. Denne fekk dei i frå Liakverna. Ho sto litt lenger nede og var ikkje i bruk lenger. Bordtaket på kverna vart etter kvart blitt så dårleg att Jardar måtte byte det. Han brukte same type tak som før, men no i impregnert materiale. Heilt frå byrjinga har det kanskje vore torvtak på kverna.
Monskverna av Bøthun Øyri Anne Marie er lisensiert under ein Creative Commons Namngjeving-Ikkje-kommersiell 4.0 internasjonal lisens.